Tuesday, June 19, 2007

Puinguinkolonie metafoor voor veranderingsprocessen

"If you get the challenge of change right,
the opportunities are unreal!"

John Kotter



Net gelezen: Onze ijsberg smelt! Succesvol veranderen in moeilijke omstandigheden.

Het boekje verhaalt over een pinguinkolonie die leeft op een ijsberg. Maar volgens pinguin Fred is die ijsberg in gevaar. Ze is aan het smelten, in de ijsgrotten stroomt water naar binnen en als de winter aanbreekt, krakt de berg. Aldus Fred.

We volgen de analytische Fred, doortastende Alice, leider Louis, geliefde Bobby en professor Jan-Willem in het veranderingsproces van de pinguinkolonie van "bang, bezorgd, sceptisch (NoNo) en aan tradities gebonden" naar een kolonie die vrij is en bereid is te veranderen als dat nodig is.

Op een cruciaal moment spreekt Louis de woorden:

"Wij zíjn deze ijsberg niet.
We léven er alleen maar.
We zitten niet vast aan dit stuk ijs.
We kunnen het achter ons laten".

Dan volgt de essentiële fase van het opruimen van obstakels:
  • NoNo krijg voortdurend gezelschap van de professor die hem een koekje van eigen deeg geeft
  • de schooljuf verwoordt haar angst dat ze straks niet meer nodig is en raakt overtuigd van het tegendeel
  • de jeugd overtuigt de volwassen pinguins dat het OK is om vis te vangen voor de veranderhelden (dat het OK is om af te wijken van tradities)
De veranderhelden trekken erop uit. De eerst opdracht is niet al te moeilijk. Zo plaveien de leiders hun weg naar succes. Daarna wordt het tempo opgevoerd en de grote stap naar een andere ijsberg gezet.

Zit jouw organisatie ook op een smeltende ijsberg? En ziet niemand het? Misschien kun je het onderwerp met dit boekje wél op de agenda krijgen. Zoals Kotter en Rathgeber zelf ook zeggen:

"Het is een weinig bedreigend hulpmiddel dat gebruikt kan worden om de discussie over het proces op gang te brengen"

Lees eerst zelf het boek en neem dan eens een kijkje op de site ouricebergismelting.com. Hier vind je de 8 stappen in een effectief veranderingsproces op mooie kaartjes met vragen die je bewuster kunnen maken van waar je als organisatie staat.

Hieronder som ik ze voor de liefhebber nog even op:

Bereid de weg voor:

Stap 1. Zorg dat je een gevoel van urgentie creëert

- Hebben we het probleem goed genoeg gecommuniceerd?
- Wie zijn de NoNos in de pinguinkolonie met de houding én de kracht om mensen ervan te weerhouden het probleem te erkennen?
- Is de kolonie er - ondanks alle inspanningen - voornamelijk mee bezig om vis te vangen voor vandaag of is het klip en klaar dat er iets moet veranderen?
- Welk percentage van de kolonie is van mening dat er een groot probleem of gemiste kans is? is dat percentage hoog genoeg?

Stap 2. Stel het leidende team samen

Het pinguinteam heeft pinguins met leiderschapsvaardigheden, geloofwaardigheid, communicatieve vaardigheden, autoriteit, analytische vaardigheden en urgentie besef.

Maak een plan van aanpak:

Stap 3. Ontwikkel de visie én strategie voor verandering

- Maak duidelijk hoe de toekomst verschilt van het verleden en hoe die toekomst gerealiseerd kan worden
- Zijn er rolmodellen?

Make it happen!

Stap 4. Communiceer!

- Zorg ervoor dat zoveel mogelijk pinguins de visie en strategie accepteren

Stap 5. Ruim obstakels op en zorg ervoor dat mensen die de visie willen realiseren dat ook kunnen.

- Wie zijn de scouts in onze kolonie? Degenen die voorop willen lopen?
- Wat zijn de factoren die het vertrouwen weg (kunnen) zuigen?
- Heb je een plan om om te gaan met weerstanden?
Hoe wil je omgaan met NoNos, pinguins die bang zijn hun baan te verliezen als de verandering doorgaat, pinguins die hangen aan tradities?

Stap 6. Genereer korte-termijn succesen

- Is de eerste stap die we voor ogen hebben haalbaar? Hebben we het succes van onze veranderhelden ingepland?
- Geven we de veranderhelden erkenning?
- Hebben we duidelijk gemaakt dat iedereen een steentje bij kan dragen?

Stap 7. Houd het tempo hoog

- Als de visie realiteit is, ga dan door met het doorvoeren van veranderingen! Zorg ervoor dat het gevoel van urgentie blijft

Bestendig de veranderingen

Stap 8. Creeër een nieuwe cultuur

Ik wens jou en je organisatie veel succes!

M.

3 comments:

joop said...

Interessant !
Het zal al met al nog een flinke klus zijn om alle pinguins dezelfde kant op te laten waggelen.
Voor veranderingen moeten alle neuzen de gelijke kant op wijzen (tenminste: de meeste).
Sterke persoonlijkheden die het voortouw nemen zijn esentieel.

Het zou al schelen als ze eerst eens normaal gaan lopen, dan gaat het sneller.
Zo waggelen alleen als er een camera bij is. Wist je dat ?

Jef said...

Klinkt alvast heel interessant... heb 't boek direct besteld en ben benieuwd naar de pinguins en hun verhalen :-)

Marina Noordegraaf .... said...

@ joop.
't is niet gemakkelijk inderdaad. maar ut kan!
van dat waggelen wist ik niet! op het moment dat je de werkelijkheid benoemt, verandert deze. Dat wist ik dan weer wel :-)

@ jef.
veel plezier!

www.flickr.com