Kierkegaard
Elke herinnering sluit - zoals Draaisma dat zo mooi formuleert - contact tussen twee polen in de tijd. Wát je je herinnert speelt zich af in het verleden. Dát je je iets herinnert, gebeurt nu. En zo vermengt de herinnering van vroeger zich met de gevoelens en gedachten van dit moment.
In onze pogingen het geheugen te begrijpen, geven we haar wel eens de metafoor van een dossierkast. Maar herinneringen zijn geen dossiers die je na inzage onveranderd terugstopt. Bij het opdiepen verandert de herinnering. En zo resten ons enkel nog herinneringen aan herinneringen aan herinneringen.
Wellicht dat het voor getuigenverklaringen onhandig is dat we de geschiedenis ongemerkt steeds herschrijven, maar voor de rest is het een zegen dat je geheugen ervoor zorgt dat mensen en gebeurtenissen van betekenis kunnen veranderen. Dat je zelf betekenis kunt geven aan het (al dan niet recente) verleden.
"Met ouder worden blijkt het verleden net zo veranderlijk als de toekomst", zegt Draaisma zo mooi. Dat verklaart voor mij mede waarom mensen zo ontzettend verschillend aan kunnen kijken tegen "dezelfde" gebeurtenis. En dat júist in die verschillen - voorbij het welles nietes - de ontmoeting ligt.
Dit alles inspireert mij dan tot een gedichtje:nu je weg bent
zie ik je vaker dan voorheen
alsof ik jou
met mijn geheugen wil bezitten
ik zie details
en vergeet de grote lijnen
de ondertiteling
verandert in de tijd
ik vermeng me
met mijn herinnering
van mijn herinnering
tot wie ik ben
Marina
11 comments:
Het staat al een tijdje op mijn lijst en het is ook al in huis! En telkens als ik er iemand over hoor, of er iets over lees, zoals nu weer, ben ik ontzettend benieuwd naar dat boekje.
En je schrijft er prikkelend over!
Ik ben overigens niet van DE waarheid, maar wel van het geheugen :-)
@ henk
:-) terug
@ duul
het is een pareltje. en ik belicht daar nu maar één aspect uit.
ook ik ben niet van DE waarheid maar dat ik dat niet ben is dan wel weer heel waar voor mij ;-)
En alweer zo to the point... Mooi gedichtje, ik werd er stil van :)
@ sybilla
mooi om te horen dat je er stil van werd. ik had mijn vader in gedachten toen ik het schreef en ik was zelf best even ontroerd van mijn eigen gedichtje :-)
In archieven - waar het vol ligt met herinneringen en herinneringen van herinneringen en interpretaties van de waarheid - proberen we steeds meer herinneringen vast te leggen of te laten leggen door mensen.
Soms doet me dat denken aan een artikel wat ik ooit las - ik meen van Verne Harris, ik meen over Zuid-Afrika - waar een project liep om oral history vast te leggen.
Het werd namelijk voorgesteld dat het vastleggen van verhalen, die al generaties lang werden doorverteld en die steeds iets veranderden, meteen ook de dood was van die verhalen. De dynamiek - bijvoorbeeld aanpassing aan het hier en nu, met behoud van de boodschap - werd eruit gehaald, en er bleef een vaststaand verhaal over - de waarheid? En wie was daarmee gediend?
Vraag ik me ineens af wat er zou zijn gebeurd als religieuze geschriften (zoals de Bijbel en de Koran) nooit waren vastgelegd, maar waren blijven bestaan als herinneringen en verhalen, die slechts generatie na generatie werden doorverteld? Interessante gedachte..
Maar goed, daar moest ik ineens allemaal aan denken, toen ik net je bericht las. Over de goede vragen stellen en verbindingen leggen gesproken! :-)
Wat moooooi!
En het pareltje heb ik meteen gereserveerd :-)
@ christian
bedankt voor het delen van je mijmeringen! reuze interessant inderdaad! op het moment dat je een herinnering om moet zetten in taal verandert er al iets aan. En ook bij het vertalen ervan (niet alleen tussen talen onderling, maar ook bij het vertalen van de tekst naar het woord naar de ... daad)
Als dat geen lesje in tolerantie is, dan weet ik het niet meer :-)
@ Marleen
Dank je voor je lieve compliment!
Veel leesplezier!
Wow, dat jij dat kunt, zo maar even een gedichtje als dit maken. Of heb je er lang op zitten broeden?
@ daan
Het komt spontaan opzetten :-) Nog even schaven, en klaar!
Mooi gezegd.
Opnieuw een boek in mijn tas die ik gewoonweg wil lezen. Al is het alleen al vanwege jouw omschrijving. :)
wacht ff met kopen/lenen, dan heb ik een verrassing :)
Post a Comment