Monday, June 4, 2007

De X-factor van een online community


Wat bepaalt het succes van een online community vroeg ik me laatst af. En natuurlijk ben ik daar lang niet de enige in.

Ik stel even voorop dat je überhaupt weet van het bestáán van de community, iets met de groepsleden van de community gemeen hebt én er voldoende mensen zijn die lid willen worden. Dan nog moet je je er aan willen (blijven) binden.

Social software is erop gebouwd om groepsinteracties te ondersteunen. Toch betekent dat niet dat iedereen dan ook een woordje meespreekt*. Tot zo ver verschillen virtuele groepsprocessen niet van die van face to face. Participation Inequality is everywhere.

Is het érg dat niet iedereen mee doet? Nee, gelukkig niet.

Sterker nog:

Accepteren dát niet iedereen mee doet, is een vóórwaarde voor succes, stelt Clay Shirky in zijn veel geciteerde artikel "A group is its own worst enemy".

Shirky identificeert een aantal aandachtspunten die vormend zijn voor online communities zoals - bijvoorbeeld - bibliotheek20.ning.com

Komen ze (in mijn eigen woorden):

  • Het succes van een community is zo groot als haar zwakste schakel. En dat kan net zo goed de vormgeving en gebruikersvriendelijkheid (techniek) zijn als de inhoud en de sfeer (sociaal)

    Nadenkertje: als het netwerk er geregeld uitligt, heeft dat dan invloed op jouw betrokkenheid?

  • Anonimiteit werkt niet goed in een groepssetting. Wil je een gesprek kunnen voeren dan is "Wie zei Wat Wanneer" een minimum vereiste

    Nadenkertje: Vind jij dat anonieme gebruikers evenveel rechten hebben als zij die "met de billen bloot" gaan?

  • All members are equal, but some are more equal than others

    • Een deel van de gebruikers is meer dan gemiddeld betrokken bij het succes van de groep. Dit heet de kerngroep: "de groep binnen de groep die er het meeste toe doet". Een succesvolle community heeft zonder uitzondering een betrokken kerngroep die de boel op orde houdt

    • De kerngroep heeft meer rechten dan de individuele leden, stelt Shirky. Als je dit níet als gegeven accepteert, gaat de community ten onder aan "de tyrannie van het meerderheidsdenken". (Prachtig!)

  • Als een groep samenkomt (ook als dat online is) treden er onmiddelijk groepseffecten op zoals:

    • sociaal (on)gewenst gedrag

      Nadenkertje: Accepteer jij een "friend request" van iemand die je niet kent?

    • "social stickiness"

      Nadenkertje: Blijf jij plakken op een feestje (in een community) terwijl je het er eigenlijk niet leuk vindt? En wacht jij dan met opstappen tot er iemand anders weg gaat?

    • fasen in groepsvorming** :

      • forming
      • storming
      • norming ("zo doen we het hier")
      • (en dan pas) performing
      • adjourning (weggaan)

Even samenvattend:

Het recept voor een succesvolle community lijkt simpel:

Een goed vormgegeven, gebruikersvriendelijke omgeving met een stevige, actieve kerngroep die realistische verwachtingen koestert. PR-sausje eroverheen en klaar!

Maar is het ook zo simpel? Hoe ervaar jij dit zelf? Ken jij nog ándere succes- of faalfactoren voor community-building? Wat vind jij dé X-factor van een online gemeenschap?

M.

Foto van radertjes via; Cartoon via
* Jan en Edwin blogden eerder over dit thema
** beloof ik later nog eens op terug te komen

4 comments:

Unknown said...

Leuk artikel, alleen totaal niet eens met de ingrediënten voor het recept:

"goed vormgegeven" om twee redenen niet:
- zodra een site riekt naar commercie haakt de gemiddelde internetter af,
- gebruikers willen graag bijdragen aan een community of het gevoel hebben dat ze kunnen bijdragen. Een gelikt design schrikt gebruikers dan juist af, men denkt niet meer toe te kunnen voegen.

"pr-sausje" - zodra een site riekt naar commercie haakt de gemiddelde internetter af

Andere ingrediënten die wel horen bij succesvol community-building:
- Een kreet "voor en door de gebruikers" vind ik passen als ingredient. Dus als commerciële partij moet je jezelf zien als degene die de faciliteiten levert (site, servers etc.)
- Hebben / creëren van relevante content, beetje kip ei verhaal, zonder content geen bezoekers maar zonder bezoekers geen content.

Unknown said...

Hoi Marina,

Dat is zeker een leuke post die jij hebt geschreven. En omdat ik online toch al zo vaak opduik doe ik het hier ook maar weer eens :-)

Wat je schrijft interesseert me bijzonder. Als ik heel eerlijk ben worstel ik soms wel een beetje met Ning. Dat klinkt zwaarder dan ik het bedoel maar het feit dat ik 'm spontaan ben gestart geeft me ook regelmatig het gevoel dat ik er iets meer mee moet.

Over mijn actieve bijdragen maak ik mezelf niet zoveel zorgen maar het voelt net alsof ik een feestje geef en het alle aanwezigen naar de zin wil maken.

Onmogelijk. In dat licht is het goed om te beseffen dat veel mensen gewoon een kijkje komen nemen en daarmee hun interesse kenbaar maken. Je hoeft hen niet op hun wenken te bedienen.

Aan de andere kant is het een buitenkans om net iets meer te doen. Ik bedoel: op mijn blog voel ik me wat vrijer omdat dat dat, als communicatiemiddel toch iets meer eenrichtingsverkeer met zich meeneemt. Part of the game.

Maar in een community zie je opeens veel meer gezichten en vraag je jezelf sneller af of je daar iets voor kan doen of aan kan vragen.

Het is ook wennen. Het kan uit het niets ontstaan en de tijd zal leren wat het oplevert voor de betrokkenen. Het geeft collega's in ieder geval een gezicht online en dat vind ik persoonlijk al heel wat.

Wat betreft design etc. Dat speelt meestal niet zo'n grote rol in online communities is mijn ervaring. Natuurlijk is het leuk als er wat te doen valt. Meer dan tekst alleen maar het gaat vaak toch om de interactie. Het forum van mijn oude gameclan was oersaai maar avond na avond vonden daar hele gesprekken plaats. Totdat we gingen werken met headsets en ingame konden communiceren middels spraak, toen kwam er een verschuiving en nam het forum weer de functie van e-mail over.

Mijn reactie wordt veel te lang. Je post is een mooie voor op ning.

Ik zat ook al te denken aan een poll-formulier ofzo, om wat meer inzicht te krijgen in de wensen.

Loop ik toch weer een rondje met de vraag of iemand nog wat wil drinken. Beter ga ik zelf zitten met een pilsje en lekker ouwehoeren met de gasten :-)

Marina Noordegraaf .... said...

@ wout

dank voor je reactie! met vormgeving bedoel ik overigens niet "gelikt design" alswel een uiterlijk dat uitnodigt om te experimenteren en dat gebruikersvriendelijk is. Een modulaire opbouw die personalisatie toestaat is daarbij belangrijk. Als web 2.0 iets is, dan is het "eigen inbreng". Erg belangrijk inderdaad!

pr-sausje klinkt idd te gelikt. Wat ik bedoel is dat je mensen op de hoogte moet stellen van het bestaan van de community. En als dat wervend kan, dan helpt dat misschien (en als iemand die bekend/geliefd is dat doet (de X-factor?) helpt dat ook. Ik weet zeker dat ik niet zoveel bibliotheek20.ning.com leden bij elkaar had weten te krijgen als Edwin.

En inderdaad: content is king!

@ Edwin

Herkenbaar! "Just about everything is easier to get into than out of :-)" Niet dat je d'r uit zou willen maar ik vind de uitspraak toch wel mooi.

Als ik je verhaal lees over de gameclan dan concludeer ik dat het gaat om een gevoel van betrokkenheid. Je hebt iets gemeen met elkaar. Zou de X-factor dan passie voor het onderwerp kunnen zijn?

Ik denk dat je je in eerste instantie (met de kerngroep want aleen is maar alleen) af zou kunnen vragen wat JIJ met de Ning wil? Democratie bestaat niet op zo'n community (vind Shirky, en ik ben dat wel met 'm eens) En uiteindelijk kun je er niet verantwoordelijk zijn voor wat de anderen komen halen. Dat mogen ze dan gewoon vragen. En als ik de fasen in groepsvorming mag geloven, gaan sommigen dat ook doen (aftasten van "hoe werkt het hier")

Goed onderwerp om bij een biertje over te bomen idd. Bij deze dan een virtuele proost op de toekomst van de ning!

test said...

Ik geloof wel in het delen van passie inderdaad....maar wat ik er nu echt mee wil?

Het was om te beginnen een experiment (waarvan het resultaat me goed bevalt) en een van de belangrijkste redenen was het maken van een herkenbare plek voor geïnteresseerden. De discussielijsten zijn enerzijds te beperkt als het gaat om communicatiemogelijkheden en weer te ruim in het bereik om er alle links en informatie op te kunnen uitwisselen.

Een virtuele proost terug!

www.flickr.com